O Biskupicach
Teraźniejszość
W Biskupicach (gmina Miechów) oprócz tradycyjnej infrastruktury wiejskiej i prężnie działającej społeczności, warto zwrócić uwagę na kilka unikalnych i ciekawych miejsc:
- Pomniki przyrody nieożywionej – źródła wody
W Biskupicach mamy 3 pomniki nieożywionej przyrody, są naturalne formacje hydrologiczne, które wyróżniają się szczególnymi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi. W naszej miejscowości mamy 3pomniki przyrody – źródła (1) Źródło pozboczowe, z którego woda wypływa intensywnie na długości około 10 metrów ze szczelin skalnych, (2) źródło terasowe w osiedlu Piekło, położone tuż przy drodze z Biskupic do Jaksic. Woda wypływa z formie misy o znacznych rozmiarach u podnóża zbocza marglowego, (3) zlokalizowane w skarpie drogi z Biskupic do Jaksic. Woda wypływa ze szczelin spod marglowego zbocza tworząc strugę o szerokości 3 metrów. Te trzy źródła nie tylko stanowią cenne obiekty przyrodnicze, ale również zasilają rzekę Szreniawę, która w Biskupicach znacząco powiększa swoją szerokość dzięki dopływom właśnie z tych źródeł. Pomniki te są prawnie chronione i stanowią ważny element dziedzictwa przyrodniczego regionu.
- Rzeka Szreniawa
Szreniawa to lewobrzeżny dopływ Wisły o długości 87 km. Jej źródła znajdują się w okolicach Wolbromia. Do Wisły wpływa we wsi Sokołowice w gminie Koszyce. W Biskupicach rzeka znacząco zwiększa swoją szerokość dzięki dopływom licznych źródeł a także rzek: Cicha i Gołczanka. Ciekawy wpis wraz ze zdjęciami znajdują się na stronie fundacji Stawiamy na Rozwój (link)
- Bunkry z czasów II wojny światowej
Na terenie Biskupic znajdują się pozostałości bunkrów, które pochodzą z okresu II wojny światowej. To schrony bojowe będące częścią tzw. „Linii B-1” – systemu niemieckich umocnień, które miały chronić ważne kierunki komunikacyjne i strategiczne. Dziś stanowią pamiątkę historyczną i ciekawostkę dla pasjonatów historii oraz okolicznych mieszkańców.
- „Grzebalec” czyli cmentarz choleryczny
Na skraju małego lasku (idąc drogą przebiegającą obok budynku dawnej szkoły) można dostrzec skromny krzyż. To miejsce pochówku osób zmarłych podczas epidemii cholery, która nawiedziła Polskę na przestrzeni XIX i XX wieku. W Biskupicach jest to niewielkich rozmiarów tern, bez imiennych nagrobków, gdyż pochówki podczas epidemii były zbiorowe i szybkie. Miejsca cmentarzy były wybierane z dala od wsi, miast i głównych szlaków turystycznych, często w lasach, na wzgórzach, w miejscach ustronnych – ze względu na lęk przed rozprzestrzenianiem się choroby.
- Kapliczki
Kapliczki w Biskupicach są cennym przykładem małej architektury sakralnej. To również publiczny wyraz wiary katolickiej. Przy kapliczkach w maju odbywają się „majówki” oraz modlitwa podczas dorocznego „poświęcenia pól”. Jedna z kapliczek „Św. Jana” została wpisana do rejestru zabytków i stanowi ważny element dziedzictwa kulturowego regionu.
- Plenerowa biblioteczka
W centrum wsi znajduje się plenerowa biblioteczka – mała, otwarta skrzyneczka z książkami, z której może skorzystać każdy. Zasada działania jest prosta: weź książkę – zostaw książkę. To piękna inicjatywa promująca czytelnictwo, dzielenie się literaturą i integrację społeczną, szczególnie wśród młodszych i starszych mieszkańców. Więcej informacji na temat biblioteczek plenerowych na stronie fundacji Stawiamy na rozwój (link).
- Miniboisko
Na terenie przy remizie OSP/świetlicy wiejskiej znajduje się miniboisko z bramkami do gry w piłkę nożną. Boisko jest przeznaczone do gier i zabaw dla mieszkańców, głównie dla dzieci i młodzieży.
Biskupice to wieś, w której przeszłość przenika się z teraźniejszością – cmentarz czy bunkry przypominają o trudnych czasach, biblioteczka promuje kulturę i rozwój.
Historia
Wieś Biskupice może poszczycić się bogatą historią, której ślady wciąż są widoczne w naszym krajobrazie. Choć czasy się zmieniają, warto pamiętać, co kiedyś tworzyło serce naszej miejscowości.
Pierwsze wzmianki o osadzie na łączeniu rzek Szreniawa, Gołeczka oraz Cicha, były 1136 roku w bulli papieża Innocentego II jako „Śrzeniawa w ziemi Krakowskiej”. Osada ta należała do dóbr arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. W późniejszym czasie funkcjonowała nazwa miejscowości Biskupice.
Kolejne informacje o Biskupicach to rok 1357, wtedy to Kazimierz Wielki potwierdził przynależność wsi Biskupice arcybiskupowi gnieźnieńskiemu.
Nie każdy dziś wie, że przed laty w Biskupicach funkcjonowała karczma, będąca miejscem spotkań, rozmów i lokalnych wydarzeń. To tutaj toczyło się życie towarzyskie mieszkańców – przy wspólnym stole omawiano sprawy dnia codziennego i świętowano ważne okazje.
Istotnym miejscem był również młyn wodny, który przez wieki służył rolnikom z całej okolicy. Dzięki korzystnemu położeniu przy rzece, był on centrum działalności gospodarczej i symbolem pracowitości mieszkańców. Dziś, w budynku dawnego młyna znajduje się nasza remiza strażacka OSP, która wciąż – choć w inny sposób – służy całej wspólnocie.
Na szczególne wspomnienie zasługuje także szkoła, która przez pokolenia kształciła dzieci z Biskupic i okolic. Niestety, po jej zamknięciu budynek nie doczekał się nowego przeznaczenia i z biegiem lat popadł w ruinę. Dziś pozostał już tylko cień dawnej świetności, ale w sercach wielu mieszkańców wciąż żywe są wspomnienia dzieciństwa i szkolnych przygód.
To wszystko przypomina nam, jak bardzo zmienia się wieś – ale też jak ważne jest, by pielęgnować pamięć o jej przeszłości. Bo bez historii nie ma tożsamości.